PLATTDÜÜTSCH/016: De Wolterkens (SB)

DE WOLTERKENS

Nachs, wenn aans slöppt ...

Kinnt jüm dat uck? Dor geiht een dachsöver spazeern un de ganze Umgebun is an hellerlichn Dach so scheun un truuli, man fööhlt sick heemli un geboorgn, un wenn du desülve Wech mol in'e Nach langgeihst, denn kummt di dat so unheemli, so gruusi vör, as wenn du in'e ganz annere Welt büss?

Jüss dat is mi nüli mol passeert. Dat weer man kott no Meddernach, ick harr mit min Fru Wiebke noch 'n beetn Kuhlenkampp in Kiekkastn ankiek, un denn is se to Bett gohn. Ick wull noch grood mol in Stall no'n Rechn kiekn, un denn uck in'e Puuch, an't nextn Dach mööt wi je jümmers wedder freuh rut.

So treck ick mien Gummisteebl an - Wiebke kunn dat je op 'n Dood nie utstohn, wenn ick mit mien Huuspantüffeln in Stall ween bün, dor se denn jümmers so stinkn deen - un gung röver. As ick dor dat Lich anknips, mark ick al, dat wat nie stimm dee, de Keuh weern banni unruhi. Un denn seech ick worüm: Dor achtern stunn de Peerbox op! Een Peer, grood de scheunstn, 'n swattn Holsteen, de Wiebke un ick us grood in Summer op Peermarkt köff harrn, weer wech!

Minschnskinners, dat wi dat biet Fodern noch nie mark hebbt! Nee, dor weer de wiss noch dorween. De Strick, an de ick em fassbunn harr, weer aftüdert un bummel nu lose an't Holt. Wat nu? Hölp je aans nix, ick mutt mi op'e Wech mookn un em seukn. Wied kunn'e je nie ween! Wiss is he op'e Wisch rennt, wo he in Summer jümmers loopn weer. Lies mook ick de Stalldöör achter mi to, dat de annern Keuh or Peer nie uck noch op de Idee keem, uttobüxn.

Dat weer 'n kloore Novembernach, uck wenn dat noch nie freern dee, mark man al, dat Fross in'e Luff lich. Ganz düster weer 't nie, uck wenn de Moond nich schien dee. Mien Oogn harrn sick bald an dat Düster wennt, un nu seech ick uck dat Plinkern un Glinstern vun'e dusenden vun lüttje Licher an Heben.

De Wech to de Wisch, wo de Peer in Summer loopn weern, bün ick so oft langgohn, de kunn'ck tonot uck in Düstern finn. Dorför mutt ick 'n ganzet Stück lang de Stroot, un denn nochmol 'n lütt Stück lang de Feldwech.

De Felder un Wischn leggn dodenstill no beide Siedn, blots in Fern schreech 'n Uul. Ick weer nie bang, ober mi weer tomood, as wenn ick schlachoordi in een annere Welt weer - 'n Welt, de ick noch gonnie kinn, uck wenn ick al sied fiefunfofti Johr op unsn Hoff leevn dee. Ick bliev 'n Oognblick stohn un kiek mi us groodet Huus an. Jo, doropp köönt wi man stolt ween, us Hoff weer wiss de scheunste vun't ganze Dörp. De Oorn weer seeker op'n Hauböön, un us Jüngste, Krischan, de weer uck mit Liev un Seel Buer, de ward dat loter mol övernohm, so as ick dat vun mien Voder un de vun düssn övernohm harr.

Wiss, wi, de Wolters, weern nie jümmers ganz greun mit de Lüüd vun't Dörp, ober mi düch, dat veel vun sem blots needsch weern, dor wi jümmers de dickstn Keuh, dat meiste Korn un de gröttstn Kohlköpp harrn.

Alma Maartns, de Dörpsoole, de harr mol segg, dat bie us al sied veele Generatschons de Wolterkens tohölp koom, un dat wi blots so riek weern, dor düsset Vulk vun'e Nobers wat klaut, dat se us denn brüngn deen. Soon Tüünkroom sett se in'e Welt, un mannieen vun'e Nobers lööv dat uck noch!

Worüm fallt mi jüss nu düssn Schnack in, de a so veel Johr trüchleggn dee? Ick harr dat a lang vergeetn, ober nu dräng sick mi dat aans wor op, dor kunn ick gonnix bie mookn.

Nu schall ick afböögen, ganz wied achtern seech ick de oole Möhl, de sick sachn in Wind dreihn dee. Uck hier weer aans düster un still, de Müller un sien Fru weern wiss a lang to Bett gohn. Op de Wisch nevn mi glitzer de vun Schilp un Reed umwussn Kuhl, op de ick as lütt Buttsche jümmers Schlittschooh loopn bün un in Summer versöök harr, Stickln to fangn. In düsse Nachstunn seech sülvs so'n Lunk groot un fremm ut, as harr'ck se noch nienich vördem seehn.

Hier spökel dat bie Nachttiden, harr Oolsch Maartns mi freuher mol vertellt. Ick harr mi domals gern eer Vertelln vun'e Wolterkens anhört, düsset lüttje Vulk mit de spitzn Ohrn un de groode Nöösn, ut de meis jümmers 'n Drüppel Schnööf ruthangn dee. Ober lööv harr ick se nienich! Nu, wo ick hier so in Düstern rumsliek, kunn ick mi tominns vörstelln, wo man op sücke Spööknkiekereien koom kunn. Jo, ick harr se faken no de Wolterkens frooch, a dorüm, dor mien Noom fast so klung as de Noom vun düsset Vulk: Fritz Wolters. "Jo, jo, mien Jong", sech se denn, "dor geev dat uck 'n Verbinnun ...". Ober wat dat nu genau weer, dat wuss se denn uck nie.

Uck in'e School harrn de annern Kinners mi of dormit aargert, dat eern Öllern sem vertellt harrn, de Wolterkens goht bie un in'e Nach in un ut. Dor schnapp ick denn uck so allerhand op: Dat se jümmers blots to de Minschn koom deen, wo dat veel in'e Spieskoomer geev: Kompott, Broot, Bodder, Schinkn, süülvmookt Kees. Se lood sick bi de Lüüd in, de ohnhin nich an't Hungerdooch noogn deen. Un mien Mooder, de weer man 'n goode Kööksch, de in'e Summertied jede Menge an Appls, Beern un Plumm veraarbeid, un in'e Röökerkammer Wuss un safti Schinkn röökert harr, wovun wi in'e karge Winnertied good leevn kunn.

In sücke Hüüs as us keem de Wolterkens nu in'e Nach un höölp, so heet dat: se wusch de Wäsch un dat Geschirr in'e Köök, mokt Füer lang vördem de Minschn freuhmorgns opsteihn deen, schüert de Tünns, striegel de Peer, holt dat Woter ut de Brunn', un wenn in Summer mol de Oorn nie ganz feerdi infohrn un de Buerslüüd un eern Hölpers vun'e veele Arbeid in deepn Schloop fulln weern, denn kunns dat hebbn, dat se dat toenn mook un an nextn Moorgn aanns scheun oprüümt op Hauböön loogert weer.

Oolsch Alma Maartns harr mi freuher mol vertellt, dat man nachs, wenn een ganz lies weer, höörn kunn, wo se de Löllern vun'e Böön ropp un dool kleddert. So harr ick as lüttjn Jung faken wach in Bett leegn un luert. Un denn höör ick uck dat Getippel. As ick ober an nextn Moorgn mien Foder or Moder froogn de, dor wies se mi trech: "Dat weern de Müüs un Rottn", or: "Still mien Jong, doröver snackt een nich!"

Ober se schülln nie blots goodet doon, sunnern de Minschn uck gewaldi aargern. So vertellt man sick, dat se mannimol ganz mall weern un sick in'e Nach 'n Spoß dorut mook, de Fruuns- un Mannslüüd de Bettdeekn rünnertotreckn un denn kiechert se, wenn sick de Lüüd doröver aagert. Or wenn man mit Besöök bit in'e Nach fiern dee, un se wulln endli eern Kroom mookn un föhlt sick stört, denn schmiet se aans dörnanner, piesack de Lüüd, ohn dat se mark, woher dat kumm, bis de sick endli gonnie mehr wohlföhln un sick denn uck bald verafscheedn deen. Naja, sowat vertellt man sick in Dörp, un as ick lütt weer, dor weer ick banni vun'e Sockn vun all so'n Tüünkroom. As ick öller woor, harr ick de Snack vun Oolsch Alma denn uck bald vergeetn un mehr övri vör de Deerns as för sücke Spööknkiekerein.

Naja, worüm mi düsse ooln Geschichn grood jüss in Kopp rumspuuk, weet ick nie, ober nu mutt ick no dat Peer utkiekn. Lies un langsom sett ick Schritt för Schritt un hork op jedn Luut, mien Oogn schulen un söchen, ober dar weer nix to seen. De ganze Kuhl weer bit an den Rand vull von gneterswatte Nach. Wat weer dat? Mi düch, dat sick in'e Fern dat Möhlrad dreiht! Rrrrt, rrrttsch! Ick bliev stohn un hork. Dat keem nich vun'e Möhl her, uck nie vun't Schilp, dör de de sach de Winn gung.

Bilüttn gruus mi dat doch, so düster un still as dat hier weer. Ick kiek trüch un seech ganz lütt, wied achtern, us Hoffsteed, wo keen Lich meer anweer. Minschnskinners, harr ick doch blot's 'n Latüch mitnohm!

To Peerkoppl mutt ick noch an'e Kuhl vörbi, un denn kunn ick al dat Gatter dor achtern erkenn. Sachn stapf ick vöran, as ick in't Schilp 'n lieset Raschln höörn kunn. Un denn seech ick dor 'n sülvri-witt Lüchn. Wat datt denn? Ick riev mi de Ooogn, ober dat Lüchn bliev. Jo, dor weern se: De Wolterkens! Luuder lüttje Lüüd, meis nie anners as wi Minschn, blots mit spitze Oohrn un lang Nöösn. As fassnooglt stunn ick ünnern willn Brammeldoornbusch un wooch mi nie to röhrn. All weern se door, 'n ganzet lüttjet Vulk ut Wiever, Mannslüüd un Gören, se stunnen dor un snacken un lachn, so as de leve Gott sem denn geven harr. Dor weern uck wücke mit Vijool un Drumml un Fleut, de mookn Musik. Mi düch, se fiert 'n Fest! De oolen Wiever lachen un nickköppen, un de Kinner speeln un danzen. Un denn seech ick op 'n groodn Steen, de dor meern int Schilp lich, 'n ganz oolen Wolterken. De harr 'n besünners lange Nees un 'n ganz runzli Stirn un in'e Mundwinkl hung 'n lange Meerschuumpiep. He lach un klatsch in'e Hann, ober in sien Oogn seech ick 'n beus Glitzern. Un denn seech ick dat Peer - unsn schmuckn Holsteen, an'n Pohl fassbunn.

Ick wull roopn, ober mi düch, dat weer beeter, dat lüttje Vulk nie to stöörn. Damminochmolto, mookn de 'n Laarm. Dat de Lüüd vun'e Möhl dorbie nie wook waarn! In'e Noberschop fung 'n Hunn an to belln. Un ick verharr wieder lies in't Gestrüpp.

Un denn hool se 'n Löller un löhn dat an't Peer. Een no'n annern vun de lüttje Wichte steech op dat Peer un hool sick dor an'e Mähn fass - bit endli uck de letzte bobn weer. Blots de Oole bliev ünn, stunn behäbi op un bunn de Strick vun'e Pohl los. Denn riet he ganz dich nevn mi 'n Ass vun'e Boom af un schlooch dat Peer eenmol düchti op'e Achtersn. As vun' Hornissnschwarm jooch, pees de Gaul loos, un de Lüüd, de johlt un gröölt as mall. Ick weet uck nie, wo se sick dor boobn bie de wille Gallopp fassholn kunn, ober keeneen full rünner. Dat fung al an to dämmern, un se galloppeert un galloppeert, över de Wisch un bölk dorbie rum, as duun Seemannslüüd.

Ohn dat wat dorvun markn deen, slick ick lies woor trüch to us Hoffsteed, treck mi gau mien Gummisteebl ut un kröpp in't Bett, wo Wiebke a lang deep un fass sloopn dee. `Mannomann!' dach ick bie mi. Dor dink wi Minschn doch, wi kinnt de Welt un weet, wat löpp, un nachs, wenn wi slöpp, denn meent wi, weer aans as an Dach, blots düster un still. Dorbie speelt sick dor ganz anners wat af! Un as ick so mien Wiebke lies schnarchn höör, dor lüch mi in: Viellich sloopt wi nachs je uck so deep, weil wi dorvun nix weetn wulln?

Naja, wat uck jümmers, an nextn Moorgn, dor stunn dat Peer denn woor in Stall. Ober wie süch dat ut?? Ganz toschannriedn harrn se em, dat Fell natt un stump, he schnuuf luud, vun'e Huf weer 'n Stück afbrookn, un he weer ganz dör'n Winn. "De is wohl krank, Hinnerk", sech Wiebke. "Wiss hess em güstern toveel Hober gevn. Ick röpp mol gau Dokter Schwert an". Ick nick blots. Dat weer wiss beter, wenn ick eer nix vun mien Beleevnis vertelln dee. Harrn wi doch uck dör de Wolterkens 'n ganzn Barch Vördeels ...

Erstveröffentlichung am 13. Dezember 1999

2. Februar 2007